Watermolen Stayenmolen

Zogenaamd "Stayen-molen". Nog werkzame waterradmolen op de Molenbeek. Witgeschilderde, bakstenen gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse en mechanische pannen), gegroepeerd rondom het erf, dat vanaf de straat bereikbaar is via een gekasseide oprit. De Molenbeek stroomt onder het erf door, en loopt achter de gebouwen onoverdekt verder. Huidig uitzicht der gebouwen uit de 19de eeuw. Het molenhuis is een hoog gebouw van drie bouwlagen en twee traveeën, voorzien van rechthoekige vensters met hardstenen dorpels; de vensters der linkertravee zijn laadvensters.

Buitenwerk overbouwd door houten constructie (circa 1912). Molenbeek in natuurstenen bedding gekanaliseerd naar metalen goot; vanuit interieur bedienbaar metalen sluissysteem. Peilnagel gedateerd "1847". Natuurstenen kom en stoel.

Gaande buitenwerk: geklonken ijzeren bovenslagrad, met zeskantige schroefbouten op staafijzeren armen bevestigd; armen met schroefbouten bevestigd op gietijzeren askop; stalen molenas.

Binnenwerk: houten staande werk, doch ondersteund door gietijzeren kolommen. Gietijzeren drijfwerk, verticaal opgesteld, met verdeling door horizontaal groot-kamwiel. Op maalzolder (eerste verdieping): drie maalstoelen (waarvan twee in houten en een in zinken steenkist), houten galg en bloemkuiser. De grote verticale as loopt door tot op de zolderverdieping, waar aftakking drijfkracht geschiedt via riemschijven van horizontale as (naar wanmolen, ophaalmechanisme). Eveneens bewaard: haverpletter, aangedreven door driefasen-elektromotor ACEC, 6,5 pk bij 945 t/m (eerste kwart 20ste eeuw?).


Bron     : Schlusmans F. met medewerking van Gyselinck J., Linters A., Wissels R., Buyle M. & De Graeve M.-Ch. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6N2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs :  Schlusmans, Frieda
Datum  : 1981

Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Watermolen Stayenmolen [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/23056 Geraadpleegd op 12-11-2019

 

ONTDEKKING VAN DE DAG

"Must see" over Sint-Truidens erfgoed

Een rijke erfgoedstad als Sint-Truiden, tot zowat 1860 de grootste in Limburg, telt heel wat instellingen, kringen en particulieren met een hart voor het lokale erfgoed. Sinds einde jaren 1990 duiken de eerste lokale websites op en sinds begin jaren 2010 biedt het sociale medium Facebook kans om oude foto's of documenten te delen en daarop te reageren. 

Een degelijke gereedschapskist voor de beginnende vorser (of student of studiebureau) lokale geschiedenis biedt de Geschied- en Oudheidkundige Kring Sint-Truiden  op de website  . Vooral linken naar historische kaarten en publicaties over onze stad. Mét inhoudsopgaven van lokale heemkundige tijdschriften. 



Bij de Facebookgroepen zijn voor groot Sint-Truiden einde 2019 interessant:

 www.facebook.be/Sint-Truiden:VROEGERenNU (Henri Vanelderen en Dirk Massa)

 www.facebook.be/AbdijSint-Truiden:OraetLabora (Paul Koekenbergh, Ivo Breesch, Luc Renson en Puck Claes, 2015)

 www.facebook.be/SintTruidensErfgoedOverleg (2013)

 www.facebook.be/MINSEvanSintrùin (André Pictoel, 2018)

 www.facebook.be/StratenvanSint-Truiden (André Pitcoel en Fréderic Bay, 2014)

 www.facebook.be/Trudonensia (Rohnny Rekoms, 2018, verkoop)

 www.facebook.be/Sint-TruidenindeGrooteOorlog (Rohnny Rekoms, 2015)

 www.facebook.be/IkwooninSint-Truiden (Veerle Raedschelders, Rudi Appeltants, Ludwig Appeltants e.a.)