Creten, (Pieter) Huibrecht, 'Zagemans', romanauteur

Stevoort 18.12.1823  Wijer 22.09.1894 

.  Zoon van Gilles, horlogemaker uit Gors Opleeuw te Stevoort en Sint-Truiden 1836, en Catharina Droogmans Koestraat. Les bij minderbroeders Sint-Truiden. Studies Klein Seminarie Rolduc, Sint-Truiden en Luik. Priester 1851. Schoonbroer van drukker De Cocq Sint-Truiden. Kapelaan Mechelen-aan-de-Maas 1851, Halen 1854 en Aubel 1863. Lid literaire Nicolaïkring Halen (°1854). Kapelaan, leraar en vriend van medicijnenstudent en latere ULB-prof Theodoor Hauben. Pastoor en bouwheer school, pastorie, kerk met orgel Wijer. Aanleg verbinding tussen stations Schulen en Kortenbos via ‘Cretenweg’ Wijer 1866. Pastoor Neeroeteren 1881 en Overhespen 1881. Op rust Wijer 1893. Populair schrijver van novellen, verhalen en volksromans in Dickensstijl. Verhalen verschenen eerst in afleveringen in periodieken Sint-Truiden. o.a. weekbladen De Hoop en Het Regt. Hekelende artikels onder noemer Kullagie. De Zot 1857-1858, De longziekte, Baron Kwibus 1862 of 1887, De Botti 1861, realistische roman, Mengelingen, tussen 1858 en 1865 in het weekblad Het Regt, Moeder Nel 1873, Meester Mellemans 1881, Mononkel Kwinten 1909, de Pioeters en de Kajoeters 1894, Sus en Trees Scheersliep 1893. Medewerker almanakken o.a. De Kazakschieters 1865-1870 en Jantje Claes 1880-1894.

Grafmonument met boek en ganzenveer kerkhof Wijer, opgericht door Dr. Hauben 1909. Heruitgave De Zot in 1999 door Ina Stabergh.

Publicaties: De Zot, Sint-Truiden. Decoq-Creten, 1863; De Botti, Sint-Truiden. Decoq-Creten, 1861. (ed. Theodore HAUBEN), Volledige werken van P.-H. Creten, Sint-Truiden. Sinte-Lutgardis’ drukkerij Jos. Leenen, 1908-1914, met Levensschets in 1 (De Zot), p. V-XVI. 
Lees: Lectuurrepertorium, 2de dr., 1952, dl. 2, p. 482-485; JORISSEN; Louis ROPPE, in NBIOW, 3, kol. 233-235; F. VAN VINCKENROYE, Pieter Hubert Creten 1823-1894, in OLL, 45, 1990, p. 105-127; Loes LAMBEENS, Onderzoek naar de historiciteit en populariteit van ‘de zot”, een Limburgse sage, verh., Leuven: KU, 2002; Ludo RASKIN, Pieter-Hubert Creten. Van pastoor te Wijer tot Limburgse Hendrik Conscience, in Info Heemkunde Nieuwerkerken, 3, maart-april 2007, p. 6-8; Romain LENAERTS, Pastoor Huibrecht Creten. De man die de Limburgers leerde lezen, in De Bink, 11, 2008, nr. 42, p. 6-11; Brochure Creten, Nieuwerkerken: Heemkring, 2015; Roger DUCHATEAU, De Sint-Truidense volksschrijver pastoor Creten en zijn dialect, in 't Bukske, nr. 9, Neigemenneke, 2015, p. 42-50.
ONTDEKKING VAN DE DAG

Burgemeesterwapens

Elke burgemeester laat zijn wapen na

De burgemeesters die bouwden of verbouwden aan het stadhuis lieten hun naam na in de vorm van hun familiewapen. Dat gebeurde zowel bij de torenheropbouw in 1606, de nieuwbouw van het stadhuis in 1759, de inrichting in 1788, de restauratie in 1927 en de actuele restauratie en nieuwe inrichting afgerond in 2016.

Burgemeesters van voor 1795 waren vooral belastinginners en verdelers van stedelijke taken, anders dan de burgemeesters vandaag. De geschilderde wapens uit 1788 in de vroegere raadszaal, nu trouwzaal, zijn niet steeds met heraldische nauwkeurigheid bijgeschilderd in de loop der jaren.

Keel = rood, sabel = zwart en lazuur = blauw.


Jan Lycops1606: gedeeld, in I van keel met gouden korenschoof, in II van goud een huismerk van sabel in de vorm van een patriarchaal kruis onderaan heraldisch rechts herkruist. Belforttoren gevel.


Willem Preuveneers 1606: van keel met gouden keper beladen met drie meerlen in sabel en vergezeld van drie zilveren scheerdersscharen met de punt naar onder. Belfortoren gevel.


Baudoin Moers 1759: van goud met drie morenhoofden van sabel, met wrongen van zilver, geplaatst 2-1. Schoorsteenlambrizering vroegere raadszaal.



Maurice Schoenaerts 1759 in zilver een Boergondisch kruis van sabel met over alles heen een zilveren schelp. Schoorsteenlambrizering vroegere raadszaal.


Jean Barthélemy Balthazar de Pitteurs (-Hiegaerts) 1788: van zilver met een groene klimmende leeuw, rood geklauwd en getongd met schuinbalk van goud, beladen met vier zwarte koeken. Plafondlijst vroegere raadszaal.


Trudo Luesemans 1788: gevierendeeld, in I en IV geschaakt van keel en goud in vier rijen, elk van vier vakken. II en III in zilver drie ruiten van lazuur, geplaatst 2-1. Plafondlijst vroegere raadszaal.


Paul Cartuyvels 1927: op lazuur een zilveren, zwemmende zwaan met in het schildhoofd twee gouden sterren. Gebeeldhouwd onder het Trudobeeld in de belforttoren.


Veerle Heeren 2016: in goud een leeuw van keel, met kop en manen van sabel, geklauwd en getongd van lazuur, een gekanteeld schildhoofd van lazuur, bezaaid met venussymbolen van goud. Ingemetseld in de inkomhal. 




Lees meer