Zogenaamde "Schaliewinning", gesloten hoeve, in kern opklimmend tot midden 17de eeuw, doch latere toevoegingen en aanpassingen (19de en 20ste eeuw). De hoeve vormt een indrukwekkend geheel in het landschap. Bakstenen gebouwen, gegroepeerd rondom het geplaveide erf.
Ten oosten, recente inrijpoort. Ten noorden, sterk gerestaureerd woongedeelte bestaande uit vier onderscheiden delen met verspringende nokhoogte. Rechts, hooghuis van twee traveeën en twee en een halve bouwlaag onder steil, gebogen zadeldak (nok loodrecht op straat, leien), gedateerd 1654 door middel van muurankers in de oostgevel; in dezelfde gevel, gevelsteen met twee wapenschilden en opschrift "VDBMVED/ 1654". Bak- en mergelsteenbouw. Zuidelijke voorgevel, voorzien van een puntgevelvormige verhoging onder zadeldak, waarin het duifhuis is ondergebracht. Twee mergelstenen kruiskozijnen met geprofileerd kruis, sponningbeloop en negblokken; dubbele ontlastingsboogjes van een rollaag en een platte laag; hierboven twee gelijkaardige bolkozijoen met strekse ontlastingsboog; kleine geprofileerde venstertjes met sponningbeloop aan het duifhuis. Mergelstenen rondboogdeurtje voorzien van kwarthol profiel, negblokken en een geprofileerde booglijst. Achtergevel voorzien van vier kruiskozijnen en twee steekboogvormige venstertjes van baksteen. Zijtrapgevels, waarvan de oostelijke voorzien is van mergelstenen speklagen in de geveltop; voorts twee kloosterkozijnen en vier kleine venstertjes, met ontlastingsbogen van een rollaag en een platte laag; in de westelijke zijtrapgevel zijn enkele gedichte venstertjes zichtbaar.
Het tweede gedeelte van het woonhuis telt vier traveeën en twee bouwlagen onder steil, gebogen zadeldak (leien); vier kruiskozijnen, zoals hoger beschreven, op de eerste bouwlaag; kleine bakstenen steekboogvensters op de tweede bouwlaag; achtergevel voorzien van dezelfde bovenvenstertjes en een rechthoekige deur onder houten latei; westelijke zijgevel met aandak, schouderstukken en vlechtingen. Vier traveeën en twee bouwlagen in het derde gedeelte, eveneens onder zadeldak (Vlaamse pannen en kunstleien); nieuwe kruis- en bolkozijnen en twee nieuwe rondboogdeuren; achtergevel voorzien van bakstenen steekboogvenstertjes en een rechthoekige deur onder houten latei; rechter zijgevel met aandak, schouderstukken en vlechtingen. Vierde gedeelte van twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen); de voorgevel is volledig door de later aangebouwde schuur bedekt; aangepaste achtergevel, met een klein, mergelstenen venstertje, een gedichte poort en een halfrond venster (19de eeuw); zijgevel met aandak, afgewerkt met een rollaag.
Ten oosten, links van de inrijpoort, voormalig stalgedeelte van vier traveeën onder gebogen zadeldak (Vlaamse pannen); voorgevel met vensters en deur van de restauratie; zijgevel met enkele mergelstenen banden en een mergelstenen venstertje met geprofileerd beloop en negblokken in de top; aandak met vlechtingen. Ten zuiden, voormalige schuur van vijf traveeën onder afgewolfd zadeldak (Vlaamse pannen); de kern is uit de 17de eeuw (oostelijke zijgevel), doch het gebouw werd waarschijnlijk in 1842 (jaartal op de sluitsteen der poort) aangepast; de voorgevel is volledig afgeschermd door een aanbouw van 1943; gedichte rondboogpoort in een verankerde, kalkstenen omlijsting met regelmatig geplaatste negblokken in de achtergevel; resterende mergelstenen banden van de voormalige puntgevel in de oostelijke zijgevel, evenals twee mergelstenen venstertjes met negblokken en een ontlastingsboog van een rollaag en een platte laag. Sterk aangepaste dwarsschuur onder zadeldak (Vlaamse pannen); 19de- en begin 20ste-eeuwse muuropeningen; recente aanbouwsels onder lessenaarsdaken tegen de achter- en linkerzijgevel.
Bron : Schlusmans F. met medewerking van Gyselinck J., Linters A., Wissels R., Buyle M. & De Graeve M.-Ch. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6N2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs : Schlusmans, Frieda
Datum : 1981
Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Hoeve Schaliewinning [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/23092 Geraadpleegd op 12-11-2019
