Gelegen in het dorpscentrum, op een beboomde heuvel, binnen een ommuurd kerkhof. Bedevaartsoord, tijdens de maand mei, ter ere van de Heilige Bertila.
Neoromaanse kruisbasiliek, circa 1880 gebouwd naar ontwerp van architect J. Gerard. Ingebouwde zuidwesttoren onder ingesnoerde zeskantige spits. Schip en zijbeuken van vier traveeën, transept van één travee, koor met rechte travee en halfronde koorsluiting, sacristieën ten noorden en ten zuiden van het koor. Baksteenbouw met verwerking van arduin; zadeldak (kunstleien) over middenbeuk en transept, lessenaarsdak over de zijbeuken.
Neoromaans interieur, bepleisterd en witgeschilderd. Basilicale opstand met twee registers: rondboogarcaden op zware pijlers met geornamenteerd kapiteel, en bovenlichten. Kruisgewelven tussen gordelbogen, geschraagd door bij de pijlers aansluitende schalken (middenbeuk), rechtstreeks door pilasters tegen de noord- en zuidwanden van de zijbeuken.
Mobilair: Verrezen Christus, gepolychromeerd hout (17de eeuw); Sint-Sebastiaan, gepolychromeerd hout (tweede helft 17de eeuw); gestoffeerde Madonna met Kind (19de eeuw?); Sint-Bertilia, gepolychromeerd hout (tweede helft 19de eeuw). Twee marmeren grafstenen van 1619 en 1765 (transept); drie grafkruisen uit 17de en 18de eeuw.
Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Parochiekerk Sint-Martinus [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/23121 Geraadpleegd op 12-11-2019
Sint-Truiden 17.11.1801 Luik 03.06.1878 Maria Ida Esselen
Zoon van tabakshandelaar en gemeenteonderwijzer Willem uit Gingelom en Marie Françoise Vandevelde. Vader van archiefkundige Stanislas (1835-1912) . College Sint-Truiden. Studeerde klassieke talen in Luik. Docent poësis en retorica Seminarie Luik 1818-1820, studiemeester Koninklijk College Luik 1820-1825. Lessen gevolgd universiteit Luik bij proffen Fuss en Gall. Thesis bekroond in 1823, maar opleiding niet afgemaakt. Docent en principaal College Sint-Truiden 1825-1834, bekommerd om moedertaalonderricht. Rector College Hasselt 1834-1835. Hoogleraar Nederlandse en later Griekse letteren Universiteit Gent 1835-1837. Contact met Gentse flaminganten en interesse Middelnederlands. Hoogleraar klassieke talen Universiteit Luik 1837-1865, ook Nederlands sinds 1851. Lid Koninklijke commissie voor geschiedenis en Klasse der Letteren van de Koninklijke academie van wetenschappen, letteren en schone kunsten 1847.
Lid van de Spellingscommissie en promotor eenmaking Noord- en Zuid-Nederlandse spelling. Lid van de Commission permanente chargée de la publication des anciens monuments de la littérature flamande 1848. Ruim 63 boeken en bijdragen over Latijnse taal- en letterkunde, Oudfranse literatuur en Middelnederlandse letteren. In 1850 publiceerde hij Het leven van Sint-Christina de Wonderbare en in 1857 Het leven van Sint-Lutgard. In 1857 kondigde hij ook de ontdekking van de Sint-Servatiuslegende van Hendrik van Veldeke aan. Deels verlamd vanaf 1859. Stapelstraat.
Onuitgevoerd plan voor Bormansfeesten Sint-Truiden 1903, vergeefse oproepen voor straatnaam in 1908 en 1975. Padnaam gepland in 2005. Koorglasraam Sint-Lutgardiskerk Tongeren als pendant van glasraam Gezelle, met torens van Gent, Tongeren en abdij Sint-Truiden. Eugeen Yoors, gift VTB 1957. Prijs Professor Bormans 1950 Veldeke-Leëncomité voor taalkunde en essays door Limburgse auteurs.