Restant van het landgoed de la Riva

Verloren park bij het laat 18de-eeuwse kasteel de la Riva, nu boerderij.

Een onvolledig bewaard en niet gedateerd document in het Rijksarchief te Hasselt vermeldt het land en de vrijheid Niel met mooi kasteel, watermolen, meer dan 33 bunders land, weiden en bos. Het goed behoorde tot de bezittingen van de familie de Corswarem. Charles de Corswarem (1769-1822), kleinzoon van Joseph Clément de Cors­warem, opperjachtmeester van het land van Luik en graaf van Niel, verwierf in 1816 de hertogelijke titel Looz-Corswarem. De kadastrale legger van 1844 geeft Maria Theresia de Corswarem, gravin te Sint-Truiden als eigenaar op, nadien volgen het echtpaar de la Riva Aguero – Vandevelde en in 1869 Josephus de la Riva, rentenier in Niel. Deze familie, waarvan de eerste telg officier was in Peru, gaf het goed zijn naam. De literatuur publiceert een plan van het park en signaleert dat graaf Guillaume de Looz Corswarem het kasteel in 1790 liet bouwen. Het Primitief kadasterplan door landmeter J.L. Gitta (rond 1824) toont een kasteel waarop dienstgebouwen rond een open binnenkoer aansluiten in een strak geometrische configuratie.

Het goed werd genoteerd op de eerste uitgave van de kaarten van het Dépôt de la guerre (opname 1871, uitgave 1877) met een parkje in landschappelijke stijl, ten zuiden van de spoorweg Luik-Brussel. Het domein lag bij de Molenbeek en nam een nagenoeg L-vormige site in beslag. De toegang gebeurde via een brede oprit, die voorbij de spoorwegbrug vertrok.

Het kasteel werd in 1943 afgebroken maar er zijn prentkaarten van bewaard. Het was een bepleisterd, neoclassicistisch gebouw van vijf traveeën en drie bouwlagen, gelegen naast de boerderij, waarvan de binnenkoer naar het kasteel toe open was. Een twee bouwlagen hoog portiek van vier traveeën, geritmeerd door zuilen onder een entablement en gemarkeerd door vier bekronende siervazen aan de gootlijst gaf de voorgevel zijn classicistisch karakter. In de parkgevel beantwoordde er een nauwelijks uitspringend risaliet aan, met balkon boven de deur. De latere zuidelijke uitbreiding met twee traveeën, waar aan de noordzijde de toevoeging van steunberen beantwoordde, verstoorde de aanvankelijke symmetrische opbouw, die overigens de hand van architect Henry in herinnering brengt. Een gordel van bomen- en struiken vormde de begrenzing van het goed en het park bezat een lusvormig padenpatroon dat rond grasvelden en weiden voerde. Het pad was begeleid door bosjes, bomen- en struikmassieven en deed ook de waterpartij met rond eilandje aan.

Het vermelde opmetingsplan, dat noch een auteur noch een jaartal draagt, dateert van na de uitbreiding van het kasteel en de bouw van de inrijpoort, die het met het neerhof verbond. Deze toestand is wel op het Primitief kadasterplan maar niet op de Dépot-kaart van 1871 genoteerd. Aan de voet van het kasteel en aan de rand van de grote weide tussen kasteel en vijver liggen bloembedden waarin men gewoonlijk éénjarigen plantte, met als resultaat de typische veelkleurige corbeilles waarmee men tuinen uit de tweede helft van de 19de eeuw associeert. Op de kaart van het Dépot ligt de moestuin ten westen, aansluitend bij de boerderij, percelen waar het plan eveneens aanplantingen aangeeft.

Op de stafkaart van 1949 is het goed aangeduid als hoeve en voormalig kasteel, beide tot U-vorm geëvolueerd, de vijver is uitgebreid, de wandelpaden in het park zijn niet langer genoteerd en de oprit loopt nu voorbij het kasteel in westelijke richting verder, parallel met de spoorlijn naar de Montena­ken­straat.

Momenteel blijft er enkel een boerderij zonder park over. Slechts de dreef, nu met ongeveer 20 jaar oude Canadapopulieren, verwijst nog naar het verleden.


Bron     : DE MAEGD C. & VAN DEN BOSSCHE H. 2003: Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 1: Gingelom, Halen, Herk-de-Stad, Nieuwerkerken, Sint-Truiden, Brussel, Agentschap RO-Vlaanderen. Onroerend Erfgoed.
Auteurs :  De Maegd, Christiane, van den Bossche, Herman
Datum  : 2003

Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Restant van het landgoed de la Riva [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/303132 Geraadpleegd op 12-11-2019

 

ONTDEKKING VAN DE DAG

70 jaar Bloesemfeesten

70 jaar bloesemfeesten en toerisme in Sint-Truiden 

Eigenlijk begon alles in de jaren 40 van vorige eeuw met de Fruitoogstfeesten. Maar in 1951 werd er een eerste bloesemwijding  of bloesemzegening  georganiseerd en werd april de maand van het fruitfeest en zo ontstonden de bloesemfeesten.

Citaat: “Voor de stadbewoner, die de hele winter op zijn muffe kantoor of in de winderige, grijze straten en pleinen de najaarstijd heeft doorgebracht, is de vroege bloeiweelde een heerlijke afwisseling in het kleurloze van alle dagen. Laat hem onze bloeiende Haspengouwse boomgaarden ontdekken en hij zal zijn ogen niet kunnen verzadigen aan dit wondere schouwspel. Al wie benen heeft, al wie zijn ogen wil laten genieten van het heerlijkste natuurtafereel dat ons land kan bieden, al wie lust heeft om doorheen die weelde te wandelen als in een droomland, kome thans naar Sint-Truiden en omgeving.”

In de jaren 50 en 60 verschenen de toeristische programma’s opmerkelijk ook in het Frans.

De Toerist was een “halfmaandelijks orgaan van de Vlaamse Toeristenbond v.z.w.” dat verspreid werd in heel Vlaanderen. In april kwam Sint-Truiden volop aan bod, zelfs met een luchtfoto van de Grote Markt.

In mei 1964 werden ook de vele monumenten betrokken bij de promotie van de bloesemfeesten. Citaat: “De zondagse toerist kan meteen ook monkelend opkijken naar de plejade van prachtige gebouwen die de streek hem te bieden heeft. In een notendop gezegd kunnen we daarvan het volgende ‘gesamtbild’ ophangen …”

het kerkje van Guvelingen was een van de topattracties van Sint-Truiden

De Fruitfederatie van Sint-Truiden organiseerde in samenwerking met de Dienst voor Toerisme geleide bezoeken aan de stad en de regio Haspengouw. De ‘reizen’ konden iedere dag ingericht worden, aldus de toeristische folders van 1964.

In 1974 verscheen er een programma van de Fruitoogstfeesten op zondag 22 september, onder de auspiciën van het Feestcomité der stad Sint-Truiden, onder de ‘hoge bescherming van het Stadsbestuur’

De brochures in de jaren 80 hadden telkens dezelfde lay-out met steevast een foto van bloeiende fruitbomen en daaronder stond geschreven: “De bloesemweelde is een jaarlijks terugkerende pracht die de streek van Sint. Truiden in een sprookjesland herschept.”

De bezoekersaantallen aan het ‘toerismekantoor’ werden vanaf 1949 bijgehouden. Dat eerste jaar waren er in het kantoor 100 bezoekers op de bloesemfeesten, in 1959 waren het er 2033, in 1969 kwamen er 2490 toeristen over de vloer, in 1979 waren het er 21.100, in 2009 waren het er maar liefst 75.970…

Begin jaren 90 waren de bloesemfeesten nog beperkt tot de laatste zondag van april met een lof en bustochten met onderweg koffie en fruittaart. Eind jaren 90 verschenen de bloesemroutes, uitgestippeld voor wandelaars, fietsers en automobilisten. Omwille van het succes werden activiteiten uitgebreid tot de ganse maand april en de fruitsector werd er actief betrokken. Vandaag zetten moderne fruitbedrijven hun deuren open voor de vele bloesemtoeristen. De komst van internet en gespecialiseerde websites zorgen voor een nooit geziene promotie en leuke bed-and-breakfasts kwamen als paddenstoelen uit de grond.

Katarakt

Maar het succes van de bloesemfeesten kende een ongelofelijke boost met Katarakt.

Katarakt was een 13-delige Vlaamse televisieserie, die van 9 december 2007 tot 2 maart 2008 iedere zondag werd uitgezonden door de zender Eén. Met een totaal productiebudget van meer dan vijf miljoen euro is het een van de duurste Vlaamse series ooit. Per aflevering keken gemiddeld meer dan anderhalf miljoen Vlamingen naar de serie. Het programma kreeg in 2008 de Vlaamse Televisie Ster voor Beste Fictieprogramma van de Vlaamse Televisie Academie.

De serie vertelt het verhaal van een personage, Elisabeth Donkers, die het doodbloedende fruitbedrijf van haar schoonvader Roger Hendrickx nieuw leven probeert in te blazen. Door haar oogziekte verloopt dit steeds moeilijker. In een periode van 4 seizoenen volgt de serie de families en de plukkers op het fruitteeltbedrijf in Haspengouw.

Onderschrift bij deze foto

Kataraktroutes, een bezoekerscentrum van Katarakt in het Torenhuis van het Begijnhof, een Katarakttaart, een Kataraktshuttle …

Het toerisme bloeide en groeide in Sint-Truiden en de bloesem- en oogstfeesten werden de kapstok van het toerisme in Haspengouw. 

De bloesemfeesten werden een hip evenement met bloesemlounges in de velden, bloesemnocturnes, kamperen onder de bloesems.


Onderschrift...