Het getal elf en het Truiense carnaval
Een merkwaardig schip op wielen uit het Akense vond zijn weg naar de abdijkroniek van Rodulfus. Meteen het eerste spoor van een wild uit de hand gelopen feest uit 1133 om de zonnewende te vieren. De kerkelijke veertigdagentijd vormde deze uitspatting om tot vastenavond. Bederfbare eetwaren werden feestelijk opgesoupeerd. Magistratuur en kerk zagen het met lede ogen aan. In Sint-Truiden sprak men van Verloren Maandag, traditioneel sinds minstens 1739 ook een internationale paardenmarkt.
De feestmaatschappij ‘Sint-Truiden vooruit’ organiseerde de eerste echte carnavalsstoet na de grote oorlog in 1919. In 1952 was er een succesrijke herstart op initiatief van liberaal senator Vreven, voorzitter van de Casino-harmonie. Een nieuw opgericht feestcomité nam in 1956 de fakkel over, maar de eerste Raad van Elf kwam er pas in 1970. Met steun van het stadsbestuur met secretaris Vandenborne en veearts Herman Beirinckx, het Feestcomité en de Verenigde Handelaars kreeg het ritueel rond de Prins en de Orde van de Commeduur op een carnavalszitting enige plechtigheid. Het nieuwe seizoen begint steevast op de elfde van de elfde om elf na vijf in de namiddag met het ontsteken van de elf lantaarns sinds 1982. De grandioze Prinsenzittingen konden volledig met eigen carnavalgroepen, dansmariekes en tonredenaars worden gedraaid. De Raad van Elf ging als ambassadeur op de Maas- en Nederlandse carnavalsevenementen acte-de-présence doen. Maar ook zieken, senioren en kinderen werden niet vergeten. Behalve een Prinses Carnaval kwam er ook een jeugdkoppel.
Bekende oppers na Herman Beirinckx waren Jean Kerkhoffs, Marcel Smeets, Raoul Boonen, Daniël Vandijck, Ivan Duchamps en François Creten met zoon Gianni. In 2014 zorgde schepen Roger Clerinx ervoor dat de carnavalshistoriek te boek werd gesteld. Van de mannen achter en voor de schermen vermelden we enkel ‘Slisse’ Gilbert Stippelmans.
Vaste waarden bij de plaatselijke groepen waren jarenlang de Stapelino’s, de Bigaro’s, de Luikitoepers, Vlug en Vrij, de Binken, Drop en Dreuver en de Suissero’s, terwijl Christof Elen, Maria Schoenaerts, Benny de Smeidt, Renaat Everaerts en anderen de redenaarston bemanden. De Louis Willemsband en de Oppenheimers wisselden elkaar af als hofkapel. Willy Dewaelheyns sinds 1976 en Rudi Festraerts schreven de schlagers, zangers Syl en Joske Bronckart zongen ze. Schepen Marcel Gelders leverde pareltjes als As we carnaval gon viere in Sintruin – Hey, hey, hey - Ich eb de microub van carnaval - We zin arout - 't Is carnival - Twieentwintig joare. In 2014 waren deze groepen bekend bij de Orde van de Commeduur: De Amateurs, De Bigaro’s, De Binke, De Campingvrienden, De Feesboekies, De Foute Bende, De Linde Déngskes, De Parkwacht, De Pleziermakers, De Toetuilen, Drop&Dreuver, El Sportivo’s, Geweldig, Orde van de Jerretel, Orde van de Sacré Coeur.
Historiek, regie, ideeën, promotie en dialectquotes vloeiden uit de pen van Rudi Festraerts, voor dat laatste gesteund door Danny Gennez. De hoogste Sint-Truidense carnavalsonderscheidingen zijn de Orde van het Zeegske, de Orde van het Nachtlempke en de Orde van de Groewette Nachtlamp. Carnavalsliedjes en aangepast drukwerk moesten sfeer en info brengen. Traditioneel op Verloren Maandag is het ontbijt met spek en eieren in Café Bovy bij Mariejeanne. Om elf na twee in de namiddag gaat de ‘stoet’ uit met een twintigtal groepen, voorafgegaan door het Reclameconvooi. Op dinsdagavond worden de Elf Latjanen gedimd.
Lees: Rudi FESTRAERTS, Roger CLERINX en Willem DRIESEN, 4 x 11 Orde van de Commeduur. Het carnavalsgebeuren in Sint-Truiden van toen en nu, met foto's en getuigenissen door tijdsgenoten, Sint-Truiden: Stadscarnavalvereniging Orde van de Commeduur, 2014.
