spaanse griep

DE PEST en andere calamiteiten,

In de wereld en in onze stad Sint-Truiden

In deze tijdslijn over de verschillende uitbraken van pest, heb ik de gegevens chronologisch verwerkt van ziektes en rampen die zich voordeden in onze stad en zoals gevonden in de Kroniek van de abdij van Sint-Truiden.

Voor de smullers van geschiedenis heb ik ook te abten vermeld die dit meemaakten.

Puck CLAES, Stichting ASR vzw

1315 : hongersnood in grote delen van Europa

1315 tot 1322 = Kleine IJstijd. (’21-’22 bevriest de Noordzee)

1316 : hongersnood in Sint-Truiden

1347-1348 : pest in Europa, begint in Sicilië (Messina) - duurt tot ongeveer 1351

1348 : zware aardbeving in Noord-Italië

1330-1350 : abdij v St-Truiden, abt Amelius van Schoonvorst, alias Maschereel.

1346 : rebellie door de Truienaren, ze steken Brustem in brand, Haspengouwers en huurlingen van de bisschop van Luik steken Bautershoven in brand. De abt vlucht in 1346 naar kasteel Ter Dolen in Helchteren naar aanleiding van deze strijd tussen prins-bisschop, hertog van Brabant en de Goed Steden van Luik.

1345 : kroniek vermeldt PEST in onze stad. ??? datum ?Kwam en ging tot 1383

1360 /1364 : nieuwe uitbraak in Europa

1undefined

undefined

undefined

undefined

361 : Brand in de molen van Melveren. Hendrik van Haalbeek plundert eigendommen in Helchteren, brandt Ter Dolen af. Hij zet ook de fik in de gevulde schuur te Engelbamp.

1390 /1393 : pest woedt vooral in Engeland

1423 : Italië verbant zieken naar eilanden

1575 /1576 : pest in Venetië

1586-1607 : abt Leonard Betten

1606 : Orkaan. AMnIaCaDUnt (alles stort in)

1612-1638 : abt Hubert Germeys

1618 ; Komeet

1638-1663 : abt Hubertus van Suetendael

1640, 4 april : Aardbeving

1643, augustus : Aardbeving

1665 : pest in Engeland, vooral London

1663-1679 : abt Michel van der Smissen

1665, 4-6 juni : Komeet

1668 : toren OLV-kerk zakt in elkaar (na die twee aardbevingen een mirakel dat het niet rapper gebeurde !)

1668-1669 : PEST in Sint-Truiden. 900 doden (kr.3/154) + dysenterie-epidemie

1675 : Hongersnood in Sint-Truiden

1675, 25 december, kerstnacht, Aardbeving, zwaar onweer.

1676 : hittegolf, droogte, veel zieken.

1720 : pest in Zuid Frankrijk. In Marseille sterft helft van de bevolking (50.000 doden)

1743 : pest in Messina, Sicilië

1817 : Cholera

1855 : builenpest in Yunnan

– verspreid zich over India, Europa, Afrika, Noord- en Zuid Amerika

1894 : bacterie gedetecteerd door Alexander Yersin

1894 : pest In HongKong (duizenden doden)

1897 : bacterioloog Waldemar Haffkine van het Pasteur-instituut ontwikkeld vaccin

1900 : pest in China Town, San Francisco (113 doden)

1910 : pest in Mantsjoerije (China)

1917 : Spaanse griep, door Amerikaanse soldaten naar Europa gebracht

1945 : Uitbraak van pest in Peru en Argentinië

1994 : pest in Indiê (52 doden)

1995 : pest in USA (New Mexico, California, Arizona en Origon),

builenpest, longpest en bloedpest.

Onderschrift bij deze foto

2010 : onderzoek wijst uit dat middeleeuwse en moderne pest dezelfde zijn

Dan is er nog steeds , al duizenden jaren , Malaria.

Nog steeds is er geen adequaat medicijn hiertegen.

 

ONTDEKKING VAN DE DAG

Expo 1907

De ‘Expositie’

De ‘Expositie’ in 1907 was hét supermoment voor Sint-Truiden. Sinds 1860 had het de eerste plaats in Limburg moeten afgeven aan Hasselt. Maar de provinciegouverneur kwam uit Sint-Truiden en een ambitieus team wilde hier de Luikse tentoonstelling van 1905 overdoen. 




In 1907 volgde Sint-Truiden het Luikse voorbeeld van 1905 en hield een provinciale tentoonstelling op een lange strook van de braakterreinen bij het spoorwegstation tot en met het stadspark. Een brug leidde de bezoekers over de Diestersteenweg. De volkswijk De Hel had plaats gemaakt voor het ‘klein stadspark’. Bij de paviljoenen vielen vooral het Paleis de Mijnen en het bouwsel van de steenkoolmijnen van Dahlbush op. De steengroeven van de Ourthe lieten een gedenkzuil oprichten en de oude Parkschool herbergde veilig de tentoonstelling van Oude Kunst.

Een stadsgenoot, baron Henri de Pitteurs-Hiegaerts was sinds 1894 provinciegouverneur en in augustus 1901 werd in Limburg steenkool ontdekt, waar dezelfde familie belangen had. Dokterszoon en bankier Leon Debruyn nam het voortouw. Zijn zwager was notaris Nagels. Ook de ondernemers Baltus, koloniale waren, en Claes-Lekens, bouwpromotor, waren ambitieus. Het organisatiecomité bood een model arbeiderswoning aan het Bureel van Weldadigheid (OCMW), die nog steeds bestaat in de Spoorwegstraat.




Op 28 juli 1907 kon de breedgebaarde, al oudere koning Leopold II met zijn dochter prinses Clémentine vanop de tribune de trekpaarden van Clément Peten uit Velm bewonderen. Ook prins Albert bezocht de tentoonstelling. Op 22 december was het hoogfeest van de belle époque en van de durvende ondernemers in Sint-Truiden voorbij. Meer dan een half miljoen bezoekers en ‘speelreizigers’ – de toenmalige benaming voor toeristen - bezochten expo en stad. De bebouwing in de al geplande nieuwe stationswijk kon starten. Van de expo restte later enkel nog de prestigieuze Prins-Albertlaan en de Expositiestraat, in 1930 vervangen door ‘Astrid’straat. Een gedenksteen staat ingemetseld in een hekpaviljoen van het stadspark. 

Van deze ‘wereldtentoonstelling’ voor de Truienaar bleven talrijke prentbriefkaarten en een pas in 1910 rijkelijk uitgegeven ‘Guldenboek’ bewaard. Uitzonderlijk ook persoonlijke toegangskaarten met portretfoto.


Gedenksteen als herinnering aan de Expo, gemetseld in één van de ingangspaviljoentjes van het stadspark



Kathleen DIGNEF, De provinciale tentoonstelling van 1907 te Sint-Truiden: de ‘Wereldtentoonstelling’ voor de Truienaar, in: Historische bijdragen over Sint-Truiden en omgeving, Sint-Truiden: GOKSint-Truiden. 2006, p. 115-126.




Lees meer