Heuterus of de Heuijter, Pontus, historicus

Delft 23.08.1535   Sint-Truiden 05.08.1602 

Natuurlijke zoon van schout Delft.  

Studies Delft, Leiden, Mechelen en Parijs. Priester. Rentmeester  kapittel Gorcum in Zuid-Holland. Gevangen door Watergeuzen maar met Waalse hulp nipt ontsnapt aan marteldood Den Briel 1572. Gedwongen secretaris van d’Omal, na enkele maanden gevlucht naar Antwerpen. Pastoor  Jabbeke. Onderzoeksreis naar Frankrijk 1582. Kanunnik Deventer 1587, voor calvinisten gevlucht naar Zuiden 1591. Kanunnik en plebaan van OLV-kerk in 1598 op voorstel van abt Betten. Ook proost kapittel Arnhem. Nederduitse ortografie uitgegeven bij Plantijn in 1581. Geschiedschrijver  over Boergondië 1583 en Oostenrijk 1598. Rijmkroniek over de martelaren van Gorcum als ooggetuige. Grote bijbel en Griekse werken testamentair geschonken aan abdijbibliotheek Sint-Truiden.

Wapen: blauw kasteel op gouden veld.

Grafschrift door vriend Nicolaas Oudart, officiaal van aartsbisschop Mechelen: …sed moderante Deo Belgicas conscripsit, rigat osse cicindria functi Dive ubi Sarchiny maenia Trudo foves. 

Publ.: Ponti Heuteri Delfii opera historica omnia, Leuven: Jud. Coppenius, 1651.
Lit.: Charles PIOT en Constant Philippe SERRURE, De geschiedschryver Pontus Heuterus, in Vaderlandsch Museum voor Nederduitsche Letterkunde, Oudheid en Geschiedenis, 3, Gent: H. Hoste, 1859-1860, p. 173-180; Guillaume SIMENON, Notes pour servir à l’histoire des paroisses qui dépendaient de l’abbaye de Saint-Trond, Luik, 1908, p. 176; J. MEERBERGEN, De HH. Martelaren van Gorcum, Tongerlo: Eucharistisch bureau, 1928, o.a. p. X-XII, 203-206 en 230-231; Constant VANDERSTRAETEN, Pontus Heuterus, in OLL, 6, 1951, p. 1-5; Marc LEFEVRE, in BIONAT, 31, 1962, kol. 453-459; ID., Chronologie des oeuvres de Pontus Heuterus, in De gulden passer, vereeniging der Antwerpsche bibliophielen, 41, 1963, p. 128-160; JORISSEN; E.O.G. HAITSMA MULIER en Anton VAN DER LEM, Repertorium van geschiedschrijvers in Nederland 1500-1800, 1990, p. 184-185; Ubbo EMMIUS, Willem Lodewijk, graaf van Nassau (1560-1620). Stadhouder van Friesland, Groningen en Drenthe, Hilversum: Verloren, 1994, p. 14; Germanist Paul Govaerts schreef naar verluidt in de jaren 1936-1937 thesis over Heuterus (verloren).
ONTDEKKING VAN DE DAG

Trofeeën aan de muur: het luie landleven

In de oudheid werden in oorlog of jacht veroverde trofeeën aan een stok opgehangen. Dit motief ging een eigen leven leiden als allegorische decoratie. Kalksnijders modelleerden in het nog vochtige stucwerk voorwerpen tussen bloemenslingers aan linten opgehangen. 

In het stadhuis op de Grote Markt op het 'schoon verdiep' zijn in de hoge vestibule de vier kunsten en twee speciale thema's uitgewerkt, de zeevaart en het landleven. Die laatste werken dateren waarschijnlijk uit de Hollandse periode (1815-1830) onder burgemeester J.A.N. Van den Berck. Scheepvaart en de Nederlandse vertaling van Vergilius wijzen daarop. 




Lees: Franz AUMANN, Symboliek op het 'schoon verdiep' van het Sint-Truidense stadhuis, in Sint-Truiden een zoektocht naar symbolen, Open Monumentendag Vlaanderen, Sint-Truiden: stadsbestuur, 2002, p. 19-27; Het stadhuis van Sint-Truiden. Hart van de democratie, Sint-Truiden: stadsbestuur, 2018, p. 56-61.



Lees meer