Burgemeester
In het stadhuis op de Grote Markt is in 2016 een ‘Wall of Fame’ geplaatst met de portretten van alle officiële burgemeesters die sinds de moderne stadsorganisatie rond 1800 het beleid samen met de schepenen aanstuurden. De beelden gaan in de inkomhal mee met de trap in hout en gietijzer met vier steken van rond 1840.
De eregalerij gaat van meest recent beneden tot de oudste bovenaan. Bronzen cijfers op een balk in notelaar geven de regeerperiode telkens aan. De lichtplaten met portretten zijn gebaseerd op de reprocollectie Ilsbroekx. Burgemeesters waarvan geen portretfoto ter beschikking is, zijn in deze eregalerij door een hoofdsilhouet weergegeven (ontwerp Atelier 20+03 Kris De Hoon, Turnhout)
Eregalerij van de burgemeesters van Sint-Truiden van 1800 tot nu.
Voor 1830 had de titel ‘burgemeester’ een andere taakinvulling. In het ‘Ancien Régime’
(tot aan de Franse Tijd, 1789-1793) was de burgemeester vooral de vertegenwoordiger van de inwoners bij de heer. Hij was belastingontvanger en verdeelde ook de lasten en karweien zo evenwichtig mogelijk. Sinds de moderne staatsinrichting in de Franse Tijd rond 1800 is de burgemeester het hoofd van het gemeentebestuur en wordt door de gewestregering benoemd uit de leden van de gemeenteraad voor een periode van zes jaar. De gemeenteraadsleden kunnen daarvoor kandidaten voordragen bij de provinciegouverneur. Een kandidaat-burgemeester heeft de steun nodig van de meerderheid van zijn eigen fractie.
De burgemeester is voorzitter van het college van burgemeester en schepenen. Daarnaast staat hij ook aan het hoofd van de lokale politie op bestuurlijk vlak. Hij moet ervoor zorgen dat de wetten en de besluiten van hogere overheden uitgevoerd worden. Belgische burgemeesters dragen een sjerp in de kleuren van de Belgische vlag. Het burgemeesterschap is in het verleden dikwijls gekenmerkt door families van adel, grootgrondbezitters, herenboeren of industriëlen. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwam er een democratisering van het ambt. De eerste vrouwelijke burgemeester kwam er in Sint-Truiden in 2013. Vrouwen hebben pas gemeentelijk stemrecht gekregen na de Eerste Wereldoorlog, in 1920.
1800-1805: Pierre Meester
1805-1814: Johannes Vandenberck
1814-1819: Bonaventura de Menten
1820-1821: Johannes Vandenberck
1822-1824: Cornelius Antonius Vandenabeele
1824-1830: JohannesVandenberck
1830-1831: Nicolas Delgeur
1832-1836: Théodore de Menten de Horne
1836-1848: Mathieu Gilis
1848-1870: Nicolas Delgeur
1870-1876: Charles Vanden Berck
1876-1891: Paul Ulens
1891-1899: Guillaume Vanvinckenroy
1900-1921: Clément Cartuyvels
1921-1926: Edgard De Jongh
1927-1933: Paul Cartuyvels
1933-1949: WilliamThenaers
1949-1964: Jules Scheepers
1965-1969: Pierre Ramaekers
1970-1974: Abdon de Marneffe
1974-1977: Firmin Aerts
1977-1994: Jef Cleeren
1995–2012: Ludwig Vandenhove
2013-…: Veerle Heeren
Naar de traditie van haar voorgangers burgemeesters-bouwheren aan het stadhuis liet ook burgemeester Veerle Heeren (°1965) een wapenschild inmetselen in de inkomhal. Het wapenschild werd door de Vlaamse Heraldische Raad goedgekeurd en overhandigt door minister-president Bourgeois in 2017.
De fruitkrans met appelen en peren, roze en witte bloesem in natuurlijke kleur rond het ovale vrouwenschild verwijst naar Sint-Truiden als centrum van de fruitstreek. Het Proefcentrum voor de Fruitteelt, een overkoepelende organisatie van onderzoeks- en voorlichtingsinstellingen is hier gevestigd en ook een grote fruitveiling, de Belgische Fruitveiling, die zopas zijn zusterbedrijf de Veiling Haspengouw overnam. Deze streek is tegenwoordig vooral vermaard als een perenstreek en trekt veel bloesemtoeristen in het voorjaar.
De kleuren geel en blauw verwijzen naar de sinds 1985 officiële stadsvlag van Sint-Truiden, ook aangenomen door de Koninklijke Sint-Truidense Voetbalvereniging
De deling van het schild door een gekanteelde lijn verwijst naar de stadsomwalling van Sint-Truiden, dus het burgemeesterschap vanaf 2013, en ook het begrip ‘wonen’ in een veilige omgeving. Wonen is één van de aandachtspunten van Veerle Heeren, die ook een tijd minister van welzijn, volksgezondheid en gezin was. Ze startte haar loopbaan overigens als juriste en adjunct-directeur bij de juridische dienst van de Vlaamse
Huisvestingsdienst.
De vrouwensymbolen verwijzen naar het feit dat mevrouw Heeren de eerste vrouwelijke burgemeester van Sint-Truiden is en naar haar ijver om de vrouwenrechten te ondersteunen, vb. via Vrouw en Maatschappij of de witte lintjes-campagne tegen geweld op vrouwen.
De rode leeuw komt uit de stadsvlag maar draagt klauwen en tong van lazuur, en de kop van een Vlaamse leeuw. Dat symboliseert haar ministerschap en de mandaten als Vlaams en federaal parlementslid. Veerle Heeren was eerste ondervoorzitter van het Bureau van het Vlaams parlement.
De leuze verwijst naar de beleidsvrouw/politica die vooruit denkt en in het belang van de gemeenschap keuzes moet maken die niet altijd iedereen tevreden kunnen stellen.
Het oudste en mooiste kerkje van Sint-Truiden staat in de Diesterstraat en is een schoolvoorbeeld van romaanse bouwkunst uit de 11e eeuw. Het is de oudste kerk van de stad, gebouwd door abt Adelardus II (1055-1082). De driebeukige romaanse basilica verving vermoedelijk een nog oudere Karolingische kerk. Van Adelardus’ bedehuis bleef de middenbeuk bewaard. Koor en apsis zijn jonger, terwijl het gotisch transept uit de 16e eeuw dateert. De zijbeuken werden in de 17e en 18e eeuw herbouwd op de oude funderingen.
Tussen 1961 en 1964 werd de kerk gerestaureerd door architect P. Vanmechelen en onder toezicht van prof. R. Lemair waarbij ze haar vroeger uitzicht terugkreeg. In zijn huidige vorm beschrijft de plattegrond een basilicale kruiskerk met kleine, ingebouwde westtoren en een halfronde apsis. Boven de westingang staat in het timpaan een merkwaardige 13e-eeuwse Christus aan het kruis. De mooie apsis wordt langs buiten geaccentueerd door drie rondbogen en drie verdiepte vensters. Het interieur is eenvoudig en mooi. De middenbeuk heeft rondboogarcaden op vierkante pijlers uit mergel, met daarboven rondboogvormige bovenlichten. Met uitzondering van de halve koepel boven het koor wordt de rest van het gebouw afgedekt met een vlakke houten zoldering. Tot de kerkschat behoren: een reliekhouder van Sint-Gangulfus van omstreeks 1700, een (verminkte) 16e-eeuwse Annaten-Drieën en een even oud gepolychromeerd triomfkruis. Gratis toegang.