Een man die voorbij een huis in Sint-Gangelhof kwam, liep weg toen hij een koe met bloedrode ogen zag. Toen de man later op de dag met enkele anderen terugkwam, lag op die plaats een vrouw halfdood op de grond. De echtgenoot van de vrouw was een dronkaard, die door zijn zonde in de macht van de duivel was gekomen. In de gedaante van een koe kwam de man elke nacht zijn vrouw bezoeken. Nadat men voor de man had gebeden, genas hij.
een man kwam voorbij een huis; aan de boven halfdeur zag hij de kop van een koe met bloedrode ogen; hij vluchtte eerst maar kwam later met andere mensen terug; ze vonden er een vrouw die half dood lag; haar man was een dronkaard, zei ze, en zo was hij in de macht van de duivel geraakt; deze gaf hem ook een bepaalde macht; elke nacht kwam hij haar in de gedaante van een koe bezoeke; ze hebben voor hem gebeden en de man genas. Dat was bij St.-Gangelhof.
Opgetekend door A. Abeels, Leuven, 1965 in Sint-Truiden
Het efficiënte romeinse weggennet, zoals de ‘kassei’ Tongeren-Tienen, verviel in de vroege middeleeuwen. Waar geen bevaarbare waterlopen waren, was men opnieuw aangewezen op lokale onverharde verbindingen met diverse alternatieven naargelang de seizoensmodder. Terwijl het Luikerland in de 18de eeuw steenwegen aanlegde voor economische ontsluiting zoals de weg Luik-Sint-Truiden(-Brussel) in 1715-1740, was de Franse bezetter rond 1800 vooral militair gemotiveerd voor snelle, rechtlijnige verbindingen. De ‘Route Napoleon’ of het deel Maastricht-Tongeren van de verbinding Keulen-Duinkerken werd in 1804-1813 afgewerkt.
Het was wachten op de Hollanders en hun Waterstaat-ingenieur De Sermoise om op 9 december 1817 de eerste steen te laten leggen aan de Sint-Truiderpoort in Tongeren door de provinciegouverneur. Het tracé dwars door de velden en weiden trok al snel handel en bewoning van de opzij liggende dorpskernen aan, getuige de jaartallen op vele gevels en de verbindingen zoals de dreef te Ordingen. De oude ‘Truierbaan’ in Rijkel verviel tot veldweg. Een tolbarreel aan het kruispunt met de Houtstraat Brustem deed dienst tot in 1867 deze gebruikersbijdrage werd opgeheven.
De weg naar Tongeren startte aan de oude Brustempoort. De beginkilometers waren gekend voor het omtuinde Casino (1862), het huis Moreau (1872), de arbeidershuisjes en het koetsenatelier Vanslype op de Pinberg en later voor de Veiling Haspengouw (1939-2017) en toegangen tot de Industriezone Schurhoven.
Na deze steenweg voltooide men vanuit de stad Sint-Truiden de kasseiwegen naar Hasselt (1838), Diest (1844) en Namen (1855).
In augustus 1914 kon de Duitse ruiterij haar opmars van Tongeren naar Sint-Truiden (en Orsmaal) ongestoord uitvoeren. Ze staken huizen in brand op de Pinberg, maar ter compensatie kwamen er nog voor het oorlogseinde enkele ‘Pruisenhuisjes’ of modelwoningen langs de Tongersesteenweg.