Refugiehuis abdij van Sint-Truiden

Voormalig refugium van Sint-Truiden, heden Aartsbisschoppelijk Archief. Mooi gelegen aan het zogenaamd "Groen Watertje", enig overblijvend gedeelte van de vroegere Melaan, een waterloop die de hele stad doorkruiste en sedert de Eerste Wereldoorlog gedempt is. Refugiehuis van de benedictijnenabdij van Sint-Truiden van 1551 tot 1611.

Het domein omvatte toen ook hovingen en een inmiddels verdwenen "klein huis", aangekocht door de abdij in 1574, gelegen op de hoek van de Goswin De Stassartstraat en de Schoutetstraat. In 1611 verkoop van beide huizen en optrekken van scheidingsmuur tussen refugiehuis, het zogenaamde "grote huis" en het "klein huis"; laatstgenoemde kreeg verscheidene eigenaars en huurders. In 1894 verblijfplaats van de militaire kring. In 1896 aangekocht door kanunnik Loucin, die het verhuurde aan de Katholieke Nijverheidsschool. Kort voor de Eerste Wereldoorlog aangekocht door de provincie voor het aartsbisdom. In 1920 belangrijke restauratie met vernieuwing van de natuursteen, toevoeging van kruiskozijnen enzovoort.

Drie vleugels in traditionele stijl uit de 16de eeuw gegroepeerd rondom een binnenplaats. Verankerde bakstenen gebouwen van twee bouwlagen onder aaneengesloten zadeldaken (leien); gebruik van zandsteen - grotendeels vernieuwd - voor sokkel, omlijstingen, kruis-, klooster- en bolkozijnen, steigergaten, kordons, hoekblokken en verdere afwerking. Gebouwen van de Schoutetstraat afgesloten door middel van een nu gekanteelde bakstenen muur op zandstenen sokkel voorzien van tudorboogpoort en -deurtje gevat in een vernieuwde zandstenen omlijsting.

Zuidwestelijke vleugel van zeven traveeën gelegen aan de Melaan, via een overdekte brug verbonden met de tuin van het aartsbisschoppelijk paleis. Rechthoekige kelderdeur in binnentuin; voorts rechthoekige vensters, kruis- en kloosterkozijnen, getrapte dakvensters met bolkozijnen. Zijtrapgevels (zes treden en topstuk). In top van linkerzijtrapgevel: sierlijk muuranker met staf en hartvorm.

Tegen linkerzijtrapgevel: lagere bijbouw van twee traveeën en anderhalve bouwlaag onder steil zadeldak. Recentere bijbouw in neotraditionele stijl tegen gevel van binnenplaats.

Noordwestelijke vleugel van zes traveeën. Kruiskozijnen in voorgevel; blinde achtergevel gemarkeerd door zandstenen muurbanden.

Korte noordoostelijke vleugel van twee traveeën aan de binnenplaats en vier traveeën aan de straat; eerstgenoemde voorzien van kleine rechthoekige vensters en kruiskozijn, laatstgenoemde van kruiskozijnen. Zijtrapgevels met bolkozijnen en rechthoekige vensters in top; zandstenen rondboogdeur gemarkeerd door imposten en sluitsteen op de binnenkoer.

In de oksel van de zuidwestelijke en noordwestelijke vleugel: goed bewaarde, slanke, achtzijdige huistoren van vijf registers afgelijnd door waterlijsten; markante hoekblokken, speklagen, rechthoekige vensters en kloosterkozijnen van oorspronkelijke zandsteen. Naaldspits met oorspronkelijke getrapte dakkapellen.


Bron     : Eeman M., Kennes H. & Mondelaers L. 1984: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Mechelen, Binnenstad, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 9N, Brussel - Gent.
Auteurs :  Eeman, Michèle, Kennes, Hilde, Mondelaers, Lydie
Datum  : 1984

Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Refugiehuis abdij van Sint-Truiden [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/59211 Geraadpleegd op 12-11-2019

 

ONTDEKKING VAN DE DAG

Bellefroid, (Jean) Lambert, secretaris-generaal

Zepperen 15.07.1814  - Sint-Joost-ten-Node 08.01.1890

  Jeanne Bamps

Burgemeesters- en stokerszoon. Jongere broer van de Hasseltse advocaat en boekenverzamelaar Antoine Louis. Medische studie universiteit Luik. Geneesheer te Hasselt. Huwde in Hasselt in 1846 met de dochter van de gekende geneesheer-auteur Antoine Bamps. Stichtte met latere minister Thonissen het  ‘Journal du Limbourg belge’ 1840. Naar Brussel 1841. Redacteur van Limburgse en Brusselse kranten. Secretaris Hoge Landbouwraad en lid van geneeskundige en statistische commissies. Leidend ministerieambtenaar. Voorbereiding wetgeving ontginning woeste gronden en irrigatie. Rapport algemene landbouwtelling 1846. Medewerker eerste grote landbouwtentoonstelling en oprichting landbouwcomicen 1848. Afdelingshoofd sectie Landbouw, Ministerie Binnenlandse Zaken 1846. Medewerker minister Vandenpeereboom bij rundpestbestrijding 1865. Secretaris-generaal Ministerie Landbouw, Nijverheid en Openbare Werken 1884-1888. IJverde voor uitbreiding Natuurhistorisch museum en de inspectie van kunstonderwijs. Publiceerde en vertaalde over landbouwstatistiek en geneeskunde. Voorzitter Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België 1880-1882. Inzender parabeltekst in mysterieus Teutenbargoens aan Jan Frans Willems 1838. Zelf grootvader van psycholoog Albert Michotte van den Berck KUL.

 

Publ.: De la culture du chanvre dans ses rapports avec la Belgique, in : Journal d'Agriculture pratique, 5, 1852, p. 335-337; De la durée de la vie humaine, z.p., z.j.
 Lit.: M. BECO, in: Journal de la Société centrale d’agriculture de Belgique, 1889-1890, p. 103; A. PIGEOLET, in : Bulletin de l'Académie royale de Médecine de Belgique, 4de reeks, 4, 1890, p. 18, 20-22; E. DE SEYN, Dictionnaire biographique..., Brussel, 1935, p. 43; M. DE VROEDE, De Belgisch-Limburgse pers van 1830 tot 1860, Leuven, Parijs, 1963, p. 18-19; Leen BOONEN, Bio-bibliografie van ministers, kabinetschefs, secretarissen generaal, directeurs generaal, inspecteurs generaal, bestuursdirecteurs uit '100 jaar Ministerie van Landbouw', 1884-1984, Brussel, 1984, werkdocument Centrum voor Agrarische Geschiedenis, Leuven; JORISSEN; Leven in Oud Zepperen. Va kjoezestein tot kurrezoug, Zepperen: Remacluskring, 1999, p. 99 en 101; R. PENDERS en R. VAN LAERE, Antoine Louis Bellefroid (1801-1867), voedstervader van de Hasseltste bibliotheken of de bibliofiele erfenis van een 19de-eeuws mecenas, in Tesi Samanunga vvas edele unde scona. Liber amicorum Theo Coun, Hasselt, 2005, p. 291-302; Jozef MERTENS, Onder invloed van Jan Frans Willems en Pieter Ecrevisse; 19de-eeuwse mythevorming rond taal, herkomst, handel en wandel van de Kempense teuten, in Verslagen & mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 10, 2010, p. 51-53 en 87-88.
Bidprentje: Beeldbank Kortrijk.