Domeingrens rond het domein Nieuwenhoven

Op 5 km ten noorden van Sint-Truiden ligt een voormalig domein van de Sint-Trudoabdij: 135421, het vroegere zomerverblijf van de abt. Het domein heeft een middeleeuwse oorsprong. De kern ervan -bestaande uit het verblijfsgebouw van de abt, een pachthoeve, vijvers, fruitweiden en een akker- was aan alle zijden omgeven door een dreef, die de begrenzing van de domeinkern visueel afbakende. Daarbuiten lagen nog meer abdijbezittingen met een nutsfunctie, vooral bos, beemden en akkers.

Een 17de-eeuwse kaart geeft het trapeziumvormige patroon van de domeingrens goed weer, maar alleen op het terrein wordt het duidelijk waaruit deze grens bestond. Wie het 2,9 km lange tracé af stapt, treft op verschillende plaatsen een weg aan, met aan de buitenzijde een houtkant en een gracht. Aan de westzijde grensde het abdijdomein aan de historische dreef 135421, die nu nog als een verharde weg met nieuw aangeplante bomen of houtkanten bestaat. Noord en oost omgrensde een dreef of pad het domein. Die dreef bestond uit een onverhard pad, een gracht en een houtkant van opgaande beuken of hakhout uit haagbeuk. Aan de zuidkant vormt de gekanaliseerde Kelsbeek de grens tussen abdijdomein en andere bezittingen. In de zuidwestelijke hoek van de domeingrens ligt tussen de weg Engelbamp en de kasteelvijver een pad, dat omgeven is door restanten van een taxushaag. De taxussen vormen stammetjes tot op ongeveer 1m en waaieren dan breed uit. Ongeveer 100m is van het pad met hagen bewaard gebleven. Dit pad scheidde het abdijdomein van de weg af, maar moet toch een zicht op het vijvercomplex en de abdijgebouwen van Nieuwenhoven hebben gegeven. Hier lag zeker al sinds de 17de eeuw een pad met begroeiing. Tot in 1870 was het taxuspad mee opgenomen in de parkaanleg rond het 135421.

Nadat het het domein in de loop van de 19de eeuw door zijn nieuwe eigenaar tot 135421 werd omgevormd, vervaagden de strakke domeingrens van het vroegere abdijdomein. De strakke vormgeving werd op meerdere plaatsen doorbroken en aan de oostzijde kwam de dreef door toenemende bebossing te midden het bos te liggen. Hoewel op sommige plaatsen vervaagd, is deze structuur toch nog goed herkenbaar. Het best aan de noordzijde.


Bron     : -
Auteurs :  Verboven, Hilde
Datum  : 2014

Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Domeingrens rond het domein Nieuwenhoven [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/135421 Geraadpleegd op 12-11-2019

 

ONTDEKKING VAN DE DAG

Robijns of Robyns, Frans Antoon, "Meester Robyns", onderwijsinspecteur

Mielen boven Aalst 10.10.1836   Elsene 31.07.1903  Virginie Ghijsens 

Zoon van Willem en Maria Josepha Bormans.  

Lessen Latijn bij pastoor Theunissen in Aalst. Ll. Normaalschool 1851-1854, grootste onderscheiding. Onderwijzer college Asse, pensionaat Snyders Brussel, instituut Saint-Martin Brussel, Opwijk en Gors-Opleeuw. Onderwijzer  Gelinden 1857. Huwelijk met dochter graankoopman Gelinden 1863. Vader van priester Oswald. Letterkundige. Kantonnaal inspecteur  Maaseik 1873 en hoofdinspecteur 1885 lager onderwijs. 

Dochter Alfonsine, onderwijzeres, huwde met drukker J. Van Der Donck Maaseik.  

Schrijver . Boek De l’enseignement de la rédaction dans les écoles primaires, spécialement dans les écoles primaires rurales, suivi du plan (2de ed., gedrukt bij Vanwest-Pluymers in 1860), bekroond door het Journal de l”Enseignement primaire et de l’enseignement moyen du second degré 1859. Voorstander Socratische methode. Diploma Londen 1871 en medaille Wenen 1873 voor leerboeken. Stichter opvoedkundig tijdschrift Katholiek Schoolblad 1879, later De Opvoeding. Stichter Schoolbond tegen Alcoolisme 1887. Handboeken anti-alcoholisme, vaak samen met zoon en dokter Albert Robijns. 

Schreef tekst Ons vaandel voor lied van vlag alcohol-onthoudersbond, met Belgische kleuren, groene morgenster op wit veld. Andere werken: Nieuwe schrijf-leesmethode. Leesboek voor volksscholen. De kleine zanger. Methodische stijl- en denkleer. Aanleiding tot het vervaardigen van Nederduitsche opstellen. Methode om de Nederduitschen op korten tijd te leeren Fransch lezen. Nederlandsche spraakleer. Elementaire oefeningen in het schoonschrijven. Hand-atlas der Bijbelsche geschiedenis. Rekenkunde der lagere scholen. Woonde later in Hasselt, maar toevallig in Elsene overleden. Neefje Alfred Robyns, hoofdonderwijzer te Neeroeteren was ook auteur van leerboeken. Straatnaam Gelinden. Staatsieportret Stadsmus Hasselt.

Publ.: Bruno. Herinneringen uit de tijd der Luiksche Omwenteling van 1789-1791, Antwerpen: J. B. Van Roey, 1867; Province de Limbourg. Rapport sur la situation de l’enseignement primaire catholique. 1883-1884, Sint-Truiden; Beknopte leergang van opvoedkunde door een oudbestierder eener normaalschool, herzien voor hetgeen de bijzondere methodeleer betreft, 3de uitg., Sint-Truiden. S. Lutgardis’ drukkerij, 1887; Aritmétique des écoles primaires. Division supérieure, nieuwe ed., Luik: H. Dessain, 1890; Cours pratique de style élémentaire à l’usage des écoles primaires, des pensionnats et des écoles moyennes. Partie de l’élève; Luik: H. Dessain, 1890; Keur van stukken ter vertaling uit het Fransch in het Nederlandsch. Werkje tevens bestemd om als Fransch leesboek in lagere en middelbare scholen gebruikt te worden. Handboek des leerlings, nieuwe uitg., Luik: H. Dessain, z.j.; Verzameling van antialcoolische verhalen, gedichten en gezangen. Eerste reeks, Maaseik: J. Vanderdonck-Robyns, 1895; met Alb. Robyns, Handboek van het Antialcoolisme, Maaseik: J. Vanderdonck, 1899;
Lit.: Het Algemeen Belang der Provincie Limburg, 30.07.1892; Oswald ROBYNS, Verzamelde gedichten met levensschets van F.A. Robijns, Maaseik, 1905, met biografie p. 5-15; J. BROUWERS, in NBIOW, 11, 1985, kol. 648-652; MINTEN, p. 59, nr. 180; Raf VAN LAERE, Bruno, een 19de-eeuws verhaal over de Luikse revolutie te Sint-Truiden, in HBSTEV, 2006, p. 341-348.
Lees meer