Hospitaal voor Mannen

Thans O.C.M.W.-hospitaal en tehuis voor bejaarden.

Complex in eclectische stijl met neobarokelementen, gelegen aan de Hoge Veser, die door platanen is afgezoomd. Gebouw van 1875-1888 naar ontwerp van architect J. Bruyenne. Baksteen gebouw van twee bouwlagen onder zadeldak (leien), met dakkapellen. Ten noordwesten, vleugel van het voormalige Dispensarium (1843-1846), in het verlengde van het hoofdgebouw. De voorgevel telt elf + dertien + vier traveeën; arduinen plint, kordon en hoekbanden. Trapgevels boven de eerste en tweede travee, de tiende en de elfde travee, de drie middentraveeën der gevelinsprong en de derde en vierde travee van rechts. Gesmeed ijzeren muurankers. Baksteenfries onder de houten kroonlijst. De drie met trapgevel bekroonde middentraveeën der gevelinsprong zijn opgevat als monumentale poorttravee; in de geveltop met wapenschild van Sint-Truiden en het opschrift HOPITAL, en onder de bovenvensters twee gevelstenen met opschrift HENRI SWENNEN 1900 en EDMOND DE MALIZARD 1907.

Getoogde arduinen vensters met licht inspringende sluitsteen. Gelijkaardige, hoge poort. De zuidwestelijke gevel, met de beide, haakse vleugels (elk zeven traveeën lang en drie breed), is soberder opgevat; verhoogde begane grond en gecementeerde plint. Baksteenfries onder de kroonlijst; gesmeed ijzeren muurankers; bakstenen kordons. Getoogde vensters in een licht uitspringende, bakstenen omlijsting en doorlopende arduinen lekdrempels.

De noordwestvleugel telt tien traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen), en is met de voorgevel naar het zuidwesten gericht. Verankerd bakstenen gebouw. De voorgevel heeft een hardstenen plint. Licht getoogde bovenvensters in rechthoekige verdiepte gevelvlakken; hardstenen lekdrempels. Twee rechthoekige deuren in een verdiepte kalkstenen omlijsting op neuten. Blinde achtergevel, op twee recente vensters na. De oude kern van het gebouw blijkt duidelijk uit de rechtse hoekband van kalksteen.


Bron     : Schlusmans F. met medewerking van Gyselinck J., Linters A., Wissels R., Buyle M. & De Graeve M.-Ch. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6N2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs :  Schlusmans, Frieda
Datum  : 1981

Bron: Bevat overheidsinformatie, verkregen onder de modellicentie voor gratis hergebruik Vlaanderen v1.0. URI:
Agentschap Onroerend Erfgoed 2019: Hospitaal voor Mannen [online] https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/84271 Geraadpleegd op 12-11-2019

 

ONTDEKKING VAN DE DAG

Blavier, (Marie Hubert) Emile, politicus

Sint-Truiden 11.05.1884   Sint-Jans-Molenbeek 10 of 16.08.1946 Virginie Crokaert  

Zoon van herenboer Eugène uit Attenhoven en Marie Virginie Devue . Ouderlijk huis hoeve Stayenhof. 

Studeerde Germaanse filologie in Leuven. Voorzitter Limburgse studentengilde . Leraar Paturages 1910, Ath, Gent, Brussel, Chimay, Elsene en koninklijk atheneum Hasselt 1919-1922. Krijgsgevangen burgerwacht WO I, tentenkamp Munster tot begin 1915. Gehuwd met Zellikse. Gemeenteraadslid  1921 en schepen  van openbare werken en onderwijs 1926-1938. Katholiek volksvertegenwoordiger  1921-1945, senator 1946. Bijkomende rechtenstudie afgebroken. Eerst liberaal, dan activist en later katholiek minimalist. Lid Katholieke Vlaamse Kamergroep en verdediger minimumprogramma Van Cauwelaert o.a. in debat met Herman Vos in 1924. 6de jaarlijks congres Katholieke Vlaamse Landsbond  in Sint-Truiden 1927. Wetsvoorstellen bestuurlijke amnestie 1924 en taalgebruik middelbaar onderwijs 1932. Artikels in De Standaard. 

Dagelijks bestuur Katholieke Vlaamsche Landsbond 1930-1935 en betrokken bij de christelijke middenstand. Scheurlijst Verenigde Katholieken1932 na open conflict met conservatief katholieke burgemeester Cartuyvels  over commissarisbenoeming broer Joseph Blavier 1928. Christen-democratisch verruimer. Legendarisch dienstbetoon. IJverde voor sociale huisvesting, oudstrijders, katholiek onderwijs en landbouwersbelangen. Ondervoorzitter literaire Van Veldeke-Leëncomité 1938. Lijkrede door burgemeester Thenaers in De Tram  25.08.1946. Geschilderd portret door Jos Tysmans 1932. 

Grafmonument met IJzertoren Schurhoven.  

 Info: ODIS-databank, AMVC en HIP.
 Lit.: Ernest DE LAMINNE, Notes et impressions de captivité. Contribution à l’histoire de la Kultur, Luik, 1919, p. 23-25; Le cas de M. Blavier, in La Libre Belgique, 42, nr. 340, ca. 1920; Paul VRYDAGHS, Blavier in de amnestie-commissie, in De Schelde, 08.01.1925; HBVL, 22.11.1932; Adriaan LINTERS, Biografie van Emile Blavier, Hasselt: eigen beheer, 1969-1970; Bernard VAN CAUSENBROECK, in NEVLAB, p. 510-511; Frank DECAT, Partijpolitiek in Sint-Truiden tijdens het interbellum. De strijd Cartuyvels-Blavier, in LOLL, 79, 2000, p. 41-96; Urbain VANDERCASTEELEN, De noam Blavjei (BLAVIER) is bekénd in Sintrùin, in 't Bukske, nr. 3, Sint-Truiden: Neigemenneke, 2015, p. 64-66.