ERFGOUD

Religieuze personen

Baerts, (Paul Emile Justin) René, missionaris

Zoon van ijzerhandelaar Baerts en als missionaris van Scheut bezweken op terugreis uit Congo

Bessemans, Jozef (Evarist), 'padre José'

Als Salesiaan deed hij jarenlang missie- en opbouwwerk in Brazilië, waar hij ook overleed

Betten, Leonard, abt

Krachtige abt rond 1600, die Halmaal verwierf en de kerk van Donk bouwde. Voerde hervormingen in

Biets, (Hubert Eduard) Joseph, "Pater Benignus"

Pater Biets was de ijveraar voor de parochie Sint-Augustinus in Nieuw-Sint-Truiden, de stadsuitbreiding in het noordwest

Boelen, Frans, priester

Pastoor Boelen was een strijder voor de Vlaamse zaak

Bongaerts, Hendrik (Nicolaas Karel), missionaris

Scheutist en pastoor in Engelmanshoven

Breedzyp (van), of Breedzips, Diederik, miniaturist

Diederik verluchtte handschriften in de Sint-Truidense abdij rond 1540-1550.

Cartuyvels, (Jean) Louis (Ursmare), missionaris

Redemptorist Cartuyvels stichtte de - mislukte - Belgische kolonie New Brabant in de VS rond 1850

Cartuyvels, Petrus (Remaclus), pastoor

Pastoor van Sint-Marten en van het begijnhof

Cauwels, Alfred, 'Pater Pacifique'

Pater 'Pacifik', minderbroeder en sportpromotor, werd wel eens de 'bruine Deken' van Sint-Truiden genoemd omwille van zi

Christina de Wonderbare

De heilige Christina 'de wonderbare' verwierf internationale bekendheid, ook recent nog

Coart, Godfried, Govaert, van Melveren, Mervellanus, martelaar

Godfried Coart van Melveren was als minderbroeder-martelaar, opgehangen door de protestanten in een schuur bij Gorkum (N

Coelmont (Egidius Norbertus Eduardus Robertus), 'pater Eduard', praemonstratenzer

Witheer Eduard werd pastoor in Jezus-Eik waar hij het bedevaartsoord Mariahof oprichtte

Coenegrachts, Herman, aalmoezenier

Rector van Sint-Marten en aalmoezenier van de Mexico-expeditie ter ondersteuning van keizer Maximiliaan, begraven in de

Columbanus, Jan, abt

... 780 Abt, Dichter , musicus en componist . Volgens sommigen auteur van het oudst gekende muziekwerk in België, de Pla...

de Musiel, dame Margaretha ‘Régine’, benedictines

....03.1753 Nieuwerkerken kasteelhoeve 28.09.1836 Dochter van Godefridus, uit Lorreinse adel, en Eva Neuman de Bergh . ...

De Racourt, Jozef, pastoor

... Rijkel 06.12.1961 Zoon van Truiense handelaar naaimachines en confectie Charles en Félicité Hermans van Velm. Pri...

De Roeck, Lodewijk, "Ludo", "broeder Louis", leraar

...ssel hosp. , 04.02.1982 Ll. Sint-Henricusinstituut Antwerpen en normaalschool Broeders Leuven. Broeder der Christelijke...

Debruyn, Joannes, koster

Het schrijfboek van koster Debruyn vormt een kostbare kroniek voor het leven in Sint-Truiden in de 18de eeuw

Delooz, René (Joseph Albert) 'pater Eugenius', minderbroeder

IJveraar voor lotsverbetering van Parijse sloppenkinderen en halfbloedkinderen uit vml. Belgisch-Congo, nu controversiee

Derckx, Theodoor Aloysius Antoon Hubert ‘Herman Jozef’, pastoor

...ye (Fr.) 22.01.1880 Zoon van Jan Gerard en Maria Hendrina Dohin. Studies Rolduc. Praemonstratenzer Averbode 1834, pr...

Diederik, ‘Theodoricus’, ‘van Sint-Truiden’, abt

....04.1107 Opgeleid als knaap in de abdij, letterkundig talent. Scholaster. Vluchtte tijdens troebelen na dood van abt 1...

Dirks, Louis Franz Servatius, minderbroeder

...int-Truiden 28.08.1887 Zoon onderofficier Jacob en Maria Gertrudis Schiemes. Hulponderwijzer Thorn (Nl.) 1840. Mind...

Dirix, Joannes Lambertus Andreas "pater Lambert", minderbroeder

...int-Truiden 05.03.1843 Zoon van Hubert en Maria Elisabeth Happaers. Thuis bij heeroom Willem Happaers, pastoor en on...

Dorlandus ‘de Walcuria’, Peter, ‘Pieter van Diest’, religieus auteur

...1507 Geboorteplek kan liggen bij Velm , bij Velp of bij Philippeville ‘Walcourt’. Studies Leuven 1472. Karthuizers...

Drieghe(r), Henricus Ludovicus Josephus ‘pater Adjutus’, minderbroeder

...07.12.1929
Zoon van Theophile en Mathilde Amelia Van Zandycke. Broer van Gasthuiszuster Rosa. Ll. College Eeklo. Minder...

Engelbos, Camille Edouard Joseph , pastoor

...05.1911 Sint-Truiden 20.04.2002 Tweelingsbroer van zus. Zoon van landbouwer Jean Henri uit Velm, voorzitter Kerkfabr...

Eyckens, Martin Philip "Simon", pastoor

... Zoon van Martin en Philomena Groenen . Praemonstratenzer Averbode 1893, priester Tongerlo 1899. Kapelaan Helchteren 1...

Folcardus, abt ST

...g ingetreden als monnik. Cellarius en cantor 1108, proost 1112. Ondanks protest van graaf van Duras tot abt gewijd in F...

Franck, Marie Alphonse Joseph Henri "pater Servatius", minderbroeder

...keren 17.04.1921 Broer van pater Gabriël. Minderbroeder Tielt 1898, priester Turnhout 1904. Lector College Lokeren 190...

Geraert "broeder"

...schijnlijk te Sint-Truiden of te Tienen. Dichter. Schreef ca. 1280-1290 voor zijn zus in de priorij en later benedictine...

Germeys, Hubert I, abt

...en 19.10.1638 Broer van deken Jacob Germeys (ca. 1575 – Sint-Truiden 1624). Licentiaat theologie en prior abdij Sint-T...

Gielen, Petrus "Monfreer", redemptorist

...t-Truiden 17.01.1886 Zoon van Jean en Anne Meertens. Lekebroeder Redemptoristen. Volksfiguur. Logeerde in leegstaand ...

Gilis, Jan Frans "Pater Firminus van Sint-Truiden

...int-Truiden 10.02.1831 Zoon van Franciscus en Joanna Maria Cluckers. Kapucijn 1770. Priester Brugge 1774. Aalst, Meer...

Goyens, "Maternus" Guillaume Modest, minderbroeder

...– Gent 08.12.1905 Zoon van graanhandelaar Arnold en Marie Clementine Vandereycken. Broer van minderbroeder ‘Hiëro...

Goyens, Jan Frans

...Schaarbeek 31.01.1942 Zoon van graanhandelaar Arnold en kruidenierster Marie Clementine Vandereycken uit Stevoort, Hout...

Wennen, "Wennius" Franciscus, praemonstratenzer

... – Heverlee abdij 22.10.1647 Ga hier verder...Professie abdij Park Heverlee 1624, priester 1625. Circator tuchtmeest...

Adalbero, abt

Adalbero was tegelijk bisschop van Metz en abt in Sint-Truiden.

Adelardus II, abt

Adelardus II was rond 1070 dé kerkenbouwer in onze streek

Broeders Ziekeren

...0 jaar te ZiekerenZ orgbehoevenden van Maas tot Waal I n zielenood of uitgeblustE rvoeren hier gastvrij onthaalK nars'ta...

Cartuyvels, (Gulielmus) Ludovicus, pastoor-deken

Deken Cartuyvels haalde Sint-Truiden uit zijn winterslaap en lanceerde het katholieke réveil met ondermeer kloosterorde

Christina the Astonishing

...stonishing (Nick Cave)Lived a long long time agoShe was stricken with a seizureAt the age of twenty-twoThey took her bod...

Christina the Astonishing (fragment boek)

...gment boek)The visit. The day we made the walk to Brusthem was the tail end of a summer storm, the sky sagged low over t...

Claes, Jacobus, 'Jacobus Gorcomiensis'

Norbertijn Jacob Claes schreef populaire moraliserende volksboekjes in dialoogvorm

de Schroots, Joannes Hieronymus, abt Flône

......

De Troeyer, Aloysius Hubert Maria, "pater Benjamin", historicus

...t-Truiden 19.03.2004 Zoon van Justinus Albertus en Maria Elisabeth Van Bladel. Ll. Sint-Victor Turnhout. Minderbroed...

Drie Gezusters

In de parochies Brustem, Rijkel en Zepperen worden sinds mensenheugenis de zogenaamde "Drie Gezusters" vereerd: de heili

Eucherius, ‘van Orleans’, heilige.

...en 20.02.738 Aristocratische ouders. Monnik van Jumièges bij Rouen, bisschop van Orléans. Na de zege te Poitiers v...

Goffinet, "pater Louis", (Jean Marie Albert)

...t-Truiden 15.08.1982 . Zoon van vishandelaar-herbergier Alfred uit Achêne (Namen) en Marie Jeanne Hubertine Van Geleen...

Govaerts, Emiel, priester-dichter

...Sint-Truiden 30.05.1946 Zoon van Jean en Maria Anna Hamonts, ouder halfbroer van Guillaume en Jan. Student College S...

Wauters, Marie Joséphine Jeanne

... Velm 10.02.1972 Dochter van handelaar Julien Hubert Edouard en Josephine Clotilde Denis. Schoonzus van dokter Nicola...

Beweeg over een jaartal...
ONTDEKKING VAN DE DAG

De bibliotheek van de professoren

In de Abtsvleugel, boven de Keizerszaal, kan je de bibliotheek bezoeken van de leerkrachten van het Klein Seminarie en de Normaalschool. Er is geen band met de bibliotheek van de vroegere Benedictijnenabdij (gedrukte werken vanaf +-1450) of met het Klein-Seminarie (1589) uit het Ancien Régime, beiden verspreid geraakt na 1794 bij de Franse bezetting. Uitzonderlijk zijn een drietal abdijboeken opnieuw in de Seminariebibliotheek terechtgekomen. 

In 1831 werd het Klein Seminarie van het bisdom Luik heropend in Rolduc. De bibliotheek was samengesteld uit boeken afgestaan door het Groot Seminarie te Luik, vooral de collectie van kanunnik Ernst. Later vooral (testamentaire) schenkingen van priesters en leerkrachten. Soms ook aankopen vb. de bibliotheek van professor-provisor Jozef Schoofs in 1943. Rond 1900 een vijftigtal tijdschriften.

Door de scheiding van de beide Limburgen in 1839 zocht de Luikse bisschop Van Bommel een nieuwe vestiging voor zijn Klein-Seminarie aan de Belgische kant van de nieuwe grens. Het werd de oude abdijstad Sint-Truiden, waar op de grondvesten van de grotendeels afgebroken Benedictijnenabdij vanaf de jaren 1844 een nieuwbouw naar ontwerp van de Gentse architect Louis Roelandt verscheen. 

De oude Abtsvleugel werd gebouwd vanaf 1751 en kende opeenvolgende herinrichtingen. Deze vleugel werd gespaard bij de afbraakwoede in de Franse tijd. De bibliotheek met de houten wandrekken dateert uit de historiciserende neo-classicistische verbouwingsperiode 1839-1843. De staande rekken zijn van latere datum. De functie van deze ruimte voor 1839 is niet gekend. Rond de bibliotheek lagen westelijk het fysicalokaal, de liftkoker en een bergplaats, noordelijk het kabinet natuurlijke historie en het lokaaltje van de bibliothecaris. Oostelijk bij de traphal was het leeskabinet.

Deze bibliotheek had een afgesloten karakter, vertrouwend op de kleine groep gebruikers. De bibliothecaris was een cumulfunctie voor een professor. Het Klein Seminarie bestond uit een humaniora en uit de twee eerste opleidingsjaren voor het priesterschap met vooral filosofie. Vakken in de bibliotheek : theologie, filosofie, klassieke talen, Frans en geschiedenis. Ook kerkelijk recht, Duits, Nederlands en wetenschappen.

In totaal 25.000 drukken, waarbij een 8.500 gedrukt voor 1840, en ook een 80-tal handschriften. Het archief van het voormalig Klein Seminarie wordt er ook bewaard.

Voor de leerlingen waren er per leerjaar of vereniging – literair of religieus - kleine bibliotheekjes opgebouwd.



De teloorgang begon na de eerste wereldoorlog, toen het Klein Seminarie de nadruk legde op de middelbare opleiding in plaats van het hoger onderwijs. Na het vertrek van de filosofiejaren in 1966 was de bibliotheek ten dode opgeschreven. De brand in 1975 spaarde gelukkig de abtsvleugel. In 1985 nam de Provincie Limburg deze vleugel in erfpacht van het Bestuurscollege van het Bisschoppelijk Seminarie van Hasselt en bracht er het Provinciaal Documentatiecentrum Cultureel Erfgoed of Abdij Sint-Truiden onder, in al 1979 uitgebreid met de bruikleen van het Fonds Govaerts, een 10.000-tal boeken. Het fonds Govaerts is de persoonlijke bibliotheek van priester Emiel Govaerts (1869-1946) en van zijn broer priester Jan Govaerts (1896-1971). Deze laatste was archivaris van het bisdom Luik en liet de bibliotheek na aan de vzw. Vrienden van het Begijnhof te Sint-Truiden.

In 1993 nam de Stad Sint-Truiden deze erfpacht over. Bij het terugtrekken van de Provincie Limburg uit de vroegere Abdij werden het Fonds Govaerts, bij testamentaire beschikking verplicht binnen Sint-Truiden te bewaren, en de Seminariebibliotheek overgelaten aan het Stadsbestuur van Sint-Truiden. De al begrote plannen van de Provincie om in de bibliotheek een documentatiecentrum te vestigen na verbouwing en vervanging van de rekken raakten in de koelkast. Momenteel beheert de stadsarchivaris deze verzamelingen in situ. In 1997 verscheen een catalogus van de 16de-eeuwse drukken bewaard in Limburgse bibliotheken. Hierbij waren 204 edities uit de Seminariebibliotheek en 3 uit het Fonds Govaerts. Vanaf 1978 werd een voorlopige inventaris van het Fonds Govaerts opgesteld. Ongeveer de helft van de boeken hebben oude kunst als onderwerp.


R(af) VAN LAERE, Het Fonds Govaerts, in : Historische bijdragen ter nagedachtenis van G. Heynen, (Historische bijdragen over Sint-Truiden, 4), Sint-Truiden : Geschiedkundige Kring, 1984, p. 343-352; Karel VERHELST, Het interieur van de abtsvleugel van de voormalige abdij van Sint-Truiden, in : M&L, jg. 9, nr. 1, 1990, p. …..R(af). VAN LAERE, Het Klein Seminarie vanaf het ontstaan tot 1940, in : Omzien in dankbaarheid. 150 jaar katholiek onderwijs in de abdij van Sint-Truiden. Heilig-Hartschool. Klein Seminarie. College, Sint-Truiden, 1992, p. 12-56; Karel VERHELST, De bibliotheek van het voormalig Klein Seminarie van Sint-Truiden, in : Sint-Truiden 1300, Sint-Truiden : Appel, 1993, p. 28 ; Karel VERHELSint-Truiden m.m.v. Raf VAN LAERE, Catalogus van de 16de-eeuwse drukken bewaard in Limburgse bibliotheken, (Archief- en Bibliotheekwezen in België, extranummer 54), Brussel, 1997; Franz AUMANN, Onderzoek naar de bibliotheek van de benedictijnenabdij van Sint-Truiden in de tweede helft van de 18de eeuw. Nieuwbouw, verwervingen, teloorgang en verspreiding, in: Historische bijdragen over Sint-Truiden en omgeving, Sint-Truiden: GOKSint-Truiden. 2006, p. 27-60.