ERFGOUD

Historische plekken

Onze-Lieve-Vrouwekerk

...e drie torens op de Grote Markt. De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochiekerk die abt Adelardus II in de 12e eeu...

Sint-Maartenkerk

Het oudste deel van de Sint-Maartenkerk is de toren uit circa 1550. Het is een vroeg voorbeeld van de religieuze renai

Sint-Gangulfuskerk

De Sint-Gangulfuskerk is de oudste kerk van de stad, gebouwd door abt Adelardus II (1055-1082). De driebeukige Romaanse

Sint-Genovevakerk Zepperen

...-Genovevakerk Zepperen Reeds omstreeks 650 zou er een aan Sint-Genoveva gewijde kapel in Zepperen hebben gestaan. Omstr...

Sint-Pieterskerk

...terskerk, ook wel Parochiekerk Sint-Niklaas en Sint-Pieter, is een romaans kerkgebouw in de Belgisch-Limburgse stad Sint...

Aalst

Het komdorp Aalst bij de Melsterbeek heet officieus ?Aalst-bij-Sint-Truiden? om verwarring met de gelijknamige Oost-Vlaa

Bogaardenklooster

Oorspronkelijk was hier het Sint-Mathiasklooster gevestigd, een klooster van bogaarden, gesticht in de 13de eeuw. De bog

Benedictijnenabdij Sint-Trudo

De inrijpoort leidt naar een mooi bebloemde erekoer. Enkel de linkervleugel, de abtsvleugel is midden 18de eeuw ontwor

Academiezaal

De academiezaal, het voormalig kloosterpand, de verdwenen seminariekerk en twee vleugels op de erekoer, zijn allen het

Aelst in Haspengouw

...boer van Haspengouw,die leeft van eigen akkerbouw;die tarwe en gerst, in overvloed,ziet gulden in den zonnegloed.Mijn la...

Bevingen-Dorp

Langs de oude weg naar Montenaken, de steenweg naar Namen en westelijk van de Cicindria ligt Bevingen, sterk bepaald doo

Bevingen

...UIZENPIKKEDONKER VERBORGEN ONDERDE AANPLANT VAN HOOGSTAMBOMEN,HEEFT IEMAND BESLOTENTHUIS TE HOREN. STALEN LUIKEN HANGEN ...

Een korte geschiedenis van Sint-Truiden

...t-TruidenTrudoEr zijn weinig steden waarvan het ontstaan en de vroege ontwikkeling zo goed kan gevolgd worden als Sint-T...

Een sponsorbord in mergel

Kasteelheer de Chestret liet zijn wapenschild plaatsen in de gevel van de kerktoren in Kerkom

De bibliotheek van de professoren

Het Klein-Seminarie van Sint-Truiden is gebouwd op en in de resten van de vroegere Benedictijnenabdij. Tussen 1844 en he

Wilderen als slagveld in 1129

...dgenoot van de Hertog van Brabant. De prinsbisschop van Luik beweerde dat het graafschap een vrij leengoed was van de Si...

Onze-Lieve-Vrouw-Bezoekingkerk (Wilderen)

... (Wilderen)\\Is de kerk van de parochie Duras Wilderen en staat in Wilderen . De kerk was de hoofdkerk van het graafscha...

Stokerij Nicolaï Wilderen

...ilderenOnderschrift bij deze fotoDe oudste documenten van de hoeve gaan terug tot 1642. De brouwerij was er toen al Het...

Het Sint-Martenplein, met één a

...westelijk langs de Stapelstraat het Sint-Martenplein, zo genoemd naar de prominent aanwezige kerk, nu toegewijd aan Sint...

Het Heilig Hartplein, tussen hoofdkerk en terrasjes

...uidelijk deel van het kerkhof rond de hoofdkerk, later één van de kleinere pleintjes aansluitend bij de Grote Markt. O...

Het (ver)zoenkruis in Groot-Gelmen

Een elegante bemiddeling tussen moordenaar en nabestaanden uit 1643

De trap des aanstoots

De bouw van een dubbele buitentrap om het 'schoon verdiep' van het nieuwe stadhuis te bereiken was geen succes, na enkel

Grote Markt

Met een oppervlakte van ruim 2 hectare is het marktplein van Sint-Truiden, na dat van Sint-Niklaas, het grootste van Be

Plankstraat 13

Deze monumentale woning werd ca. 1870 gebouwd in opdracht van de hoofdgeneesheer van het hospitaal van de Zusters van Li

Refugiehuis van de abdij van Averbode

... 13de eeuw bouwde de abdij van Averbode een refugiehuis in Sint-Truiden. Het huidige complex gaat terug tot de 16de eeuw...

Speelhof, buitenverblijf van de Sint-Trudo-abdij

...Speelhof", buitenverblijf der abten van de Sint-Trudo-abdij; met de bouw werd begonnen in 1585 onder abt van Christoffel...

Grote Markt Algemeen

Het Sint-Truidense marktplein is zo groot dat het vrijwel alle marktactiviteiten voor zijn rekening nam. Bij de officië

Groenmarkt

...ndaag een open marktplein, maar die situatie is slechts geleidelijk tot stand gekomen. Er waren vroeger huizen aangebouw...
Beweeg over een jaartal...
ONTDEKKING VAN DE DAG

Een sponsorbord in mergel

Een sponsorbord in mergel

Dorpskenner Hubert Hoche (+) van Kerkom liet in 2002 een raadseltje oplossen, dat de Open Monumentendagfolder in 1990 open liet. Hoog in de kerktoren zit een verweerde steen met wapenschild ingemetseld. Met hulp van een verrekijker en het wapenboek van de Belgische adel kennen we nu wel het antwoord: Hyacinthe de Chestret, Luikenaar van formaat, liet er zijn merk achter.

Zeer waarschijnlijk sponsorde hij de heropbouw van de kerktoren in 1861 naar ontwerp van Isidore Gérard. Rond die tijd werd hij levenslang burgemeester van Kerkom. Hyacinthe was oud-militair, liberaal senator én suikerfabrikant in Bernissem. Hij trouwde in 1834 met de dochter de Selys van het lokale Alsterdomein. Voor een goed begrip: het gaat om het zogenaamde ‘Rood Kasteel’, waar zijn familie in 1889 het mooie kasteeltje bouwde midden in een groot Engels landschapspark. Paul Hayen (+) legde er later zijn stoeterij ‘Darby Farm’ aan. De dreef van aan de Naamse Steenweg leidt naar het ander, ‘Wit Kasteel’ van Kerkom, eigendom van de Brouckmans en later van Porreye.

In 1852 kreeg bietsuikerbaron de Chestret van Leopold I een echte titel met kroon. Die prijkt met z’n negen parels boven op het wapenschild. De geelgrijze mergelsteen heeft intussen wat parels laten vallen, maar het familielogo is nog best herkenbaar. In heraldisch jargon luidt het: doorsneden van zilver, met een leeuw van sinopel, gekroond met goud, getongd in keel, met op azuur drie zespuntige gouden sterren. Het schil is getopt met een baronnenkroon en gehouden door twee gekroonde en omgewende gouden leeuwen. De steen op de kerktoren toont nog twee gekruiste palmen onderaan. Natuurlijk zit er geen kleur (meer) op de mergel, maar in mensentaal heeft het schild beneden een groen leeuwtje op wit en bovenaan drie gele sterren op blauw. Twee gele leeuwen houden het blazoen recht. Die zien er met hun abnormaal naar buiten gekeerde muilen vervaarlijk lelijk uit.

Mergel is versteende kalkmodder, opgebouwd uit de skeletafval van zeediertjes, 66 miljoen jaren oud en gezaagd uit groeven in Zuid-Oost-Limburg. De juiste naam is Maastrichtersteen of krijtsteen. Architect Gérard gebruikte mergel ook voor versieringen aan zijn andere gebouwen, zoals het afgebrande kasteel van Nieuwerkerken, het afgebroken casino op het huidige Europaplein of het kerkje van Ordingen. Als Henegouwse leerling van de Gentenaar Louis Roelandt vestigde hij zich in onze provinciestad rond 1848, maar verliet ze in 1861 om stadsarchitect te worden in Hasselt. Hij vertrouwde op de zachte Limburgse steen die je kan bewerken met timmermansgereedschap zoals zaag en schaaf. Maar uitstekende reliëfdetails in mergel verweren gemakkelijk, zo bleek later.



De steen in gele mergel zit boven de ingangsdeur


Overigens heeft de Sint-Maartenskerk  op de valleihelling van de Cicindria , ondanks de verwoestende brand van 11 januari 1975, nog wat leuke details in petto: jonker Laurens van Alster liet er zich in 1539 voor eeuwig verstenen in harnas, met lang ruiterzwaard en met de voeten rustend op z’n hazewind. Het kerkhof van Kerkom telt veel oude grafkruisen, al vanaf 1623, en op de hekpijlers zijn van de ingang zijn evangelieteksten gebeiteld.
Wie er het fijne van wil weten kan terecht in de stedelijke openbare bibliotheek, in het fonds Trudonensia, waar per dorp een documentatiemap is aangelegd. Over mergel is er de ‘Atlas natuursteen in Limburgse monumenten’ geschreven door Roland Dreesen en Michiel Dusar. Om wapenschilden te ontcijferen neem je best het ‘Wapenboek van de Belgische adel van de 15de tot de 20ste eeuw', in 1992 geschreven door Paul Janssen en Luc Duerloo. 

Lees meer